Page 4 - foni 2024 02 24

Eιδήσεις-Συνεργασία
Σελίδα 4 ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ 17 Φεβρουαρίου 2024

7 7 Ηµαθία την αναφορά µου στη δωρεά της Εκκλησίας ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟΙ 1952, ιδρύεται και το 6ο ∆ηµοτικό Σχολείο
Με αφορµή τηγιορτή της Υπαπαντής και
16. Οµογενείς εκ Βοστώνης ΗΠΑ. Το
µέρες
στη Νάουσα για να καλύψει τις ανάγκες της
(της µέσα Υπαπαντής) από τον ∆ηµήτριο
µηθούµε τους σηµαντικότερους Ευεργέτες ∆ΩΡΗΤΕΣ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ
Λόγγο, θαρρώ πως θα ήταν χρήσιµο να θυ-
εκεί αναδυόµενης περιοχής της πόλης. Η
Αιφνίδιος θάνατος και ∆ωρητές της Νάουσας. Γιατί το αξίζουν Του κ. Αναστ. Καραµπατζού, ανέγερσή του όµως (πρώτος όροφος), ξεκι-
νάει το 1961 και γίνεται µε δωρεές των εν
56χρονης πραγµατικά και όλοι εµείς οι επίγονοί τους Βοστώνη Ναουσαίων, όπου υπάρχει και κτη-
από αλλεργικό σοκ! τους χρωστάµε παντοτινή ευγνωµοσύνη. ∆ικηγόρου-πρώην τορική επιγραφή στην όψη του σχολείου. Ο
α΄όροφος ολοκληρώθηκε το 1965. Αργό-
Ψάχνοντας στα αρχεία αλλά και µε τη βοή-
Αιφνίδιος θάνατος 56χρονης θεια του Τάκη Μπάϊτση, προσπαθήσαµε να ∆ηµάρχου Νάουσας τερα (1974), µε χρήµατα της πολιτείας έγινε
τους θυµηθούµε όλους και να προσεγγί- και ο β’ όροφος.
γυναίκας από τη Μελίκη το από-
γευµα της Παρασκευής. Η άτυχη σουµε µε όσο καλύτερη χρονική σειρά γι- 17. Θεόδωρος Μπουρδάνος: Οµογενής εξ
γυναίκα ήταν µητέρα τριών παι- νόταν τις ∆ωρεές τους στο κοινωνικό Μηνά. Αµερικής, ο Θ. Μπουρδάνος, συνεισέφερε τα
σύνολο και την αγαπηµένη τους Νάουσα. Ελπί- µέγιστα στην Παιδεία της πόλης µε επανειληµµέ-
διών. Οι πρώτες πληροφορίες κά- 7.Γρηγόριος ή Γαλάκης Λόγγος: Ο Γρηγόριος
νουν λόγο για θάνατο από ζουµε βέβαια να µην ξεχάσαµε κάποιο σηµαντικό Λόγγος ιδρύει αρχικά τον εξωραϊστικό Σύλλογο νες δωρεές. Το κληροδότηµά του προς τον ∆ήµο
Νάουσας για να γίνει Σχολή τυφλών (ακίνητο στην
πρόσωπο γιατί ο «κατάλογος» µάλλον είναι πολύ
αλλεργικό σοκ. Τα ακριβή αίτια Ναούσης και κτίζει το πρώτο τουριστικό περίπτερο
µεγάλος, αποτελούµενος από πάρα πολλούς οδό Βύρωνος), µετά από αλλαγή του σκοπού του,
του θανάτου της θα διερευνηθούν ακόµη µικρότερους ή µεγαλύτερους, επώνυµους στο Κιόσκι. Το 1921 επί δηµάρχου Σπύρου Λαναρά, επί ∆ηµάρχου ∆ηµ. Βλάχου στις αρχές του ’80,
από την Ιατροδικαστική του νοσο- και –κυρίως- ανώνυµους δωρητάς. Γιατί η Νάουσα, ανεγείρεται µε αποκλειστικές δαπάνες του Γαλάκη αξιοποιήθηκε για την ανέγερση της σηµερινής
κοµείου Νάουσας. Λόγγου το πρώτο εξατάξιο Σχολείο της πόλης στη
όσο ελάχιστες πόλεις στην Ελλάδα, έχει να επι- Εστίας Μουσών.
Παρ' ολίγον τραγωδία δείξει έναν µεγάλο κατάλογο δωρητών και να υπε- θέση του παλαιότερου Σχολείου (Αρρεναγωγείο) 18. ∆ωρητές «Γηροκοµείου Νάουσας»: Στα
στην Αλεξάνδρεια. ρηφανεύεται για όλα αυτά τα σπουδαία τέκνα της. δωρεάς του Ζαφείρη Χ΄΄Κουρκούτα που είχε γίνει τέλη της δεκαετίας ’70 ανεγείρεται το Γηροκοµείο.
το 1864. Το νέο σχολείο πλέον, φέρει προς τιµήν
Πέρασε τρένο µε Η χρονική καταγραφή έχει ως εξής: του δωρητή το όνοµα «Γαλάκεια. ∆ωρητές του: Μαρία και Ελένη Λιώνου, Τσακίρης
ανεβασµένες τις µπάρες 1.∆ηµήτριος Λόγγος (1832-1896): Κάπου προς 8. Αδελφοί Λάππα: Το 1922 οι αδελφοί Φ. Σταύρος, Καµπίτη Μαρία και Ελένη, Παµµηχανική
τα τέλη του 19ου αιώνα, χωρίς επακριβή χρονολο- Β.Ελλάδος, ∆ούδος Κωνσταντίνος, Μπιλιούρη
γία, φαίνεται να γίνεται η πρώτη καταγεγραµµένη Λάππα, Κωνσταντίνος και Γεώργιος, Ναουσαίοι της Άννα, Αρνή Μαρία, Άγγελος Βαλταδώρος κ. ά.
Από καθαρή τύχη, δεν έγινε Αιγύπτου, στη µνήµη των αδελφών τους Αριστείδη
σφοδρή σύγκρουση µε νταλίκα δωρεά στη Νάουσα. Ο ∆. Λόγγος ανήγειρε την Εκ- και Γρηγορίου, ανεγείρουν το πρώτο Γυµνάσιο σε 19. Χριστόφορος ∆ηµούλας. Στις 18 Απριλίου
κλησία της Υπαπαντής στα ερείπια παλαιότερου 2005, κατά τη συνεδρίαση του ∆ηµοτικού Συµβου-
Ένα απίστευτο περιστατικό ίσως και αρχαίου Ναού, την οποία και καθιστά Κέν- οικόπεδο του Ι. Ναού της Κοιµήσεως της Θεοτόκου λίου ο ∆ήµαρχος Αν. Καραµπατζός ανακοινώνει
πήγε να δηµιουργηθεί στην Αλε- τρο της Φιλόπτωχου Αδελφότητος Κυρίων Νάου- (Παναγίας). Το καλαίσθητο αυτό κτήριο κατα- στο σώµα για τη δωρεά του Χριστόφορου ∆ηµούλα
ξάνδρεια. Οι οδηγοί περίµεναν µε σας, µε σηµαντική κοινωφελή δράση µέχρι και σκευασµένο µε εξαιρετική τοπική πουρόπετρα, προς τον ∆ήµο Νάουσας τον οποίο όρισε ως κλη-
παίρνει και το όνοµά τους «ΛΑΠΠΕΙΟΝ».
κατεβασµένες τις µπάρες το σήµερα. Αργότερα, τo έτος 1915, στον αύλειο 9.Οµογενείς Ναουσαίοι Νέας Υόρκης, Βοστώνης ρονόµο της περιουσίας του, συστήνοντας κοινω-
τρένο, το οποίο τελικά δεν πέ- χώρο της εκκλησίας και µε δωρεές 50 περίπου Να- και Μελβούρνης: Επί ∆ηµάρχου Θωµά Αρνή (1922- φελές ίδρυµα µε την επωνυµία «Ίδρυµα
ρασε. Οι µπάρες ανέβηκαν και οι ουσαίων εξ Αµερικής, ανεγείρεται µε τοπική που- 1925), ανασχεδιάζεται το Σχολείο (γνωστό και ως Χριστόφορου και Μαίρης ∆ηµούλα» και µε πρό-
οδηγοί ήταν έτοιµοι να περάσουν ρόπετρα το καµπαναριό της εκκλησίας. Τα ονόµατα σχολείο του Αγια-Μηνά) και κτίζεται για να στεγά- εδρο τον εκάστοτε δήµαρχο Νάουσας. Σκοποί του
στον απέναντι δρόµος. Ένας οδη- των δωρητών αναγράφονται στην εκεί τοποθετη- σει δύο εξατάξια Σχολεία σε δύο ορόφους, το Αρ- ιδρύµατος είναι η παροχή οικονοµικής βοήθειας
γός που αντιλήφθηκε το µεγάλο µένη κτητορική µαρµάρινη επιγραφή. Ο δωρητής ρεναγωγείο και το Παρθεναγωγείο. Σ’ αυτή τη νέα σε άτοµα που έχουν ανάγκη βοήθειας, κατάγονται
∆. Λόγγος κατά τον θάνατό του (1896), τάφηκε από τη Νάουσα και είναι βαριά ασθενείς ή πάσχουν
κίνδυνο κατέβηκε αµέσως από το προσπάθεια έρχεται και πάλι αρωγός η Οµογένεια,
όχηµά του και έτρεξε ενστικτω- εκεί δίπλα στην εκκλησία όπου προϋπήρχε και η οποία καλύπτει 405.883,30 δραχµές, ποσό που από ανίατα σωµατικά ή ψυχικά νοσήµατα, παροχή
δώς να ειδοποιήσει τους οδηγούς άλλο προγενέστερο µνήµα του προαποβιώσαντος αντιστοιχεί στο 40% της συνολικής δαπάνης. Το υποτροφιών κλπ.
υιού του Χριστόδουλου ∆. Λόγγου (1859-1880) 20. Αντώνιος Ρότσιος. Με την προτροπή του ∆η-
από τις νταλίκες να µην ξεκινή- απόκτηµα αυτό της πόλης εγκαινιάζεται το 1926
σουν. Τότε ακούστηκαν και οι 2.Γεώργιος Κύρτσης (1838-1919): Το έτος 1895 επί δηµαρχίας Γεωργίου (Τζιών) Περδικάρη. Σή- µάρχου Αναστ. Καραµπατζού το έτος 2006, ο συµ-
(επί Τουρκοκρατίας), ο Γεώργιος Κύρτσης κτίζει το πολίτης Αντώνιος Ρότσιος δώρισε στον ∆ήµο
κόρνες του τρένου που ερχόταν. µερα στεγάζει δύο ∆ηµοτικά Σχολεία, το 1ο και 2ο.
Ωρολόγι της πόλεως. Στην κτητορική του επιγραφή Νάουσας το ακίνητό του επί της οδού Σωφρονίου
Από καθαρή τύχη δεν υπήρξε σο- θα δούµε να αναγράφεται το όνοµά του και στα ελ- 10.Γεώργιος ∆. Τουρπάλης: Το 1939 ανεγείρεται (έναντι Μύλου «Ματθαίου») έκτασης 460 τ.µ. για
βαρό δυστύχηµα. µε δαπάνη του Γεωργίου Τουρπάλη το διατηρητέο
ληνικά, αλλά και στην τότε ακόµη χρησιµοποιού- τις ανάγκες του ∆ήµου.
Ακινητοποιήθηκε τρένο µενη τουρκική–αραβική γραφή. Ο ίδιος επίσης κτήριο της οδού Σολωµού που δωρίζεται ολόκληρο 21. Χρήστος (Χριστόδουλος) Λαναράς του
ως βιβλιοθήκη στον ∆ήµο Νάουσας, µε την επι-
λόγω φωτιάς κοντά αργότερα, ανεγείρει µε δαπάνες του Ναϊδριο της βλητική κτητορική επιγραφή «∆ηµοτική βιβλιοθήκη Θωµά: Ο Χρήστος Λαναράς, είναι και ο τελευταίος
στη γραµµή Ευαγγελιστρίας, όπου στη συνέχεια κατασκευά- Νάουσας – Το φάρµακον της ψυχής». Μεγάλος Ευεργέτης της Νάουσας. Συνεχίζοντας
σθηκε και λειτουργεί ο οµώνυµος ενοριακός Ναός. την παράδοση της οικογένειάς του, προχώρησε σε
Ταλαιπωρία για τους επιβάτες 3.Οσλιανίτες: Οι Οσλιανίτες, δηλ. οι κάτοικοι του 11. Αντώνιος Κωνσταντινίδης: Ο Αντώνιος Κων- προσφορές στην πόλη, η οποία τον ανακήρυξε µε
τρένου, το οποίο σταµάτησε το χωριού Όσλιανη (σηµερινή Αγία Φωτεινή Ν. Πέλ- σταντινίδης δωρίζει το Γυµναστήριο, ανοιχτό γή- οµόφωνη απόφαση του ∆ηµοτικού Συµβουλίου
δροµολόγιο του λόγω φωτιάς λας), εγκαταστάθηκαν στη Νάουσα µετά την κατα- πεδο ποδοσφαίρου και κλειστό αθλοπαιδιών. Έργο Ευεργέτη της. Οι κυριότερες δωρεές του ήταν: α)
κοντά στη γραµµή, στην Αλεξάν- στροφή της πόλης (1822). Με δικές τους δαπάνες πρωτοποριακό στην εποχή του για επαρχιακή Το έτος 2000 επί ∆ηµάρχου ∆ηµ. Βλάχου, δώρισε
πόλη.
δρεια. Η αµαξοστοιχία εκτελούσε και άλλων Ναουσαίων κτίζεται το 1897 το 2ο Αρ- 12. Αδελφοί Λαναρά-Νοσοκοµείο: Το Νοσοκο- στον ∆ήµο Νάουσα ο ποσό των 302 εκ δραχµών
το δροµολόγιο Έδεσσα-Θεσσαλο- ρεναγωγείο της πόλης στο οικόπεδο του «Επισκο- µείο Νάουσας συστάθηκε µε το ΦΕΚ A’ 82/4-3- για την αγορά των δύο παλιών εργοστασίων ΒΕΤ-
νίκη πείου» του ναού της Μεταµορφώσεως (µετέπειτα 1938 µε την επωνυµία “Γενικό Νοσοκοµείο ΛΑΝΣ & ΕΡΙΑ (12.500 τ.µ) όπου αργότερα (2012-
4ο Σχολείο). Οι ίδιοι δωρίζουν επίσης και 30 λίρες 2014) ο ∆ήµος τα µετέτρεψε σε πολυχώρους
∆ιαµαρτυρία ιδιοκτητών Ναούσης – Η Χριστιανική Αγάπη». Οι εργασίες
τουριστικών λεωφορείων στο Ναό της Παναγίας (Κοιµήσεως της Θεοτόκου). ανέγερσής του ξεκίνησαν το έτος 1937 µε δωρεές χώρους Πολιτισµού µέσω ευρωπαϊκών προγραµ-
4.Χρήστος Καρυδάς: Προς το τέλος της Τουρ- µάτων ύψους 9 εκ.€, β) το 2003, επί δηµαρχίας Α.
Σε κινητοποίηση προχώρησαν κοκρατίας (1912), ο Χρήστος Καρυδάς ανεγείρει των αδελφών –τέκνων του Χριστόδουλου Λαναρά Καραµπατζού, κατασκευάσθηκε µε δαπάνες του
και οι τουριστικοί πράκτορες και επικουρούµενος και από φιλόθρησκους Ναουσαί- (1842-1909)-, δηλ. των: Σταύρου Λαναρά (1879- ∆ωρητή το «Αθλητικό Κέντρο Χρήστος Λαναράς»
1960), Θεόδωρου Λαναρά (1885-1964), Θωµά Λα-
ιδιοκτήτες τουριστικών λεωφο- ους τον Ναό του Αγίου Νικολάου πλησίον των ναρά (1890-1961) και Κωστάκη Λαναρά στην περιοχή «Κούκος», το οποίο εγκαινιάστηκε
ρείων στη Βέροια, ζητώντας µεί- πηγών της Αράπιτσας. (1898-1946), όπως και του κουνιάδου και συνε- τον ∆εκέµβρη του 2003 και περιλαµβάνει γήπεδο
ωση των τελών κυκλοφορίας 5. Γεώργιος Σεφερτζής: Το 1912-1915 ο Γεώρ- ταίρου τους Φωκίωνος Πεχλιβάνου. Σε επιγραφή 5Χ5, ανοικτό γήπεδο µπάσκετ και αναψυκτήριο, γ)
όπως ισχύει για τους άλλους συγ- γιος Σεφερτζής, Ναουσαίος µε σηµαντικές εµπο- στην είσοδο του Νοσοκοµείου αναφέρεται µεταξύ Το 2004, επί δηµαρχίας Α. Καραµπατζού, ακολού-
κοινωνιακούς φορείς κ.α. ρικές δραστηριότητες στη Σερβία, προσθέτει τον των ιδρυτών του και ο Περικλής Χρ. Λαναράς. Η θησαν χρηµατικές δωρεές του στο ∆ήµο για την
δεύτερο όροφο του σχολείου των Οσλιανιτών αγορά 20 περίπου στρεµµάτων στη θέση «Ισβόρια»
(δηλ. το 4ο ∆ηµοτικό). λειτουργία του ξεκίνησε το 1940. ∆ήµαρχος την (αρχαιολογικός χώρος της Σχολής του Αριστο-
Το διδακτήριο αυτό περίοδο εκείνη, ήταν ο Φιλώτας Κόκκινος (πρώτη τέλη), όπου το 2007 και µε αποκλειστικά δική του
του θητεία 1933-1938), ο οποίος βοήθησε τα µέγι-
πλέον, παίρνει και το δωρεά της τάξης των 2,5 εκ.€, εγκαινιάσθηκε το
όνοµά του «Σεφέρ- στα για την υλοποίηση αυτού του τεράστιου έργου σηµαντικό κτήριο «Πολιτιστικό Κέντρο Σχολής Αρι-
τζειο». Η ολοκλήρωση για την πόλη της Νάουσας. στοτέλους», δ) το 2008 και µε την προτροπή του
του διδακτηρίου το 13. Κωνσταντίνος Βαλταδώρος: Με την προ- δηµάρχου Α. Καραµπατζού, οι κόρες του Χρήστου
1915 έδωσε µεγάλη τροπή πάλι του ∆ηµάρχου Φιλώτα Κόκκινου (2η θη- Λαναρά (Αφροδίτη και Αικατερίνη), δώρισαν στον
τεία 1951-1954) ο Κωνσταντίνος Βαλταδώρος
ανακούφιση και λύσεις ∆ήµο Νάουσας ένα πολυµηχάνηµα τύπου UNIMOG
δώρισε την κτηµατική περιουσία που διέθετε στην
στα εκπαιδευτικά προ- για τις ανάγκες αποχιονισµού και πυρόσβεσης,
βλήµατα της πόλης. Ακρολίµνη Πέλλας, στο «Λάππειο Γυµνάσιο» για αξίας 370.000€. ε) Ο Χρήστος Λαναρά και η οικο-
6. Αδελφοί Κοκκί- τη θέσπιση υποτροφιών σε αριστούχους και οικο- γένειά του, έκαναν επίσης και πάρα πολλές ακόµη
νου: Στις 2 Μαρτίου νοµικά αδύνατους µαθητές. (ανώνυµες) µικρότερες ή µεγαλύτερες δωρεές
του 1915 οι αδελφοί 14. Κωνσταντίνος Βαϊνανίδης: Ο Οµογενής εξ προς Συλλόγους της Νάουσας, για ενίσχυση Φιλό-
Αµερικής Βαϊνανίδης, το 1957 ξεκίνησε την κατα-
Κοκκίνου θεµελιώνουν πτωχων ταµείων, αδυνάτων οικογενειών κλπ.
σκευή του Βαϊνανιδείου ανοιχτού κολυµβητηρίου
το ναϊδριο της Αγίας Ελπίζοντας ότι δεν έχουµε ξεχάσει και άλλους,
Παρασκευής στη Νάουσας δίπλα στο δηµοτικό µας στάδιο. Το έργο, κάπου εκεί φαίνεται να κλείνει ένας µεγάλος κύ-
µνήµη του Αναστασίου µε την τότε αλλαγή της δηµοτικής αρχής έµεινε κλος σηµαντικών δωρεών προς την Ηρωϊκή Νά-
Κοκκίνου. Την περίοδο ηµιτελές ενώ αργότερα µπαζώθηκε και στη θέση ουσα. Κλείνω κι εγώ την αναφορά µου αυτή
1894-1916, ∆ήµαρχος του το 1980 κατασκευάστηκε το κλειστό Γυµνα- εκφράζοντας και πάλι ένα µεγάλο «ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ»
στήριο καθώς και βοηθητικό γήπεδο ποδοσφαίρου.
Νάουσας ήταν ο και µια µεγάλη τιµή ολόκληρης της Νάουσας σ’
Κων/νος Χατζηµαλού- 15. Γρηγόριος Τρόµπακας: Το 1958, ο εξ αυτούς τους σπουδαίους ανθρώπους, µε την ευχή
σης, ο οποίος συνέ- Η.Π.Αµερικής οµογενής Γρηγόρης Τρόµπακας µε ότι και στο µέλλον θα υπάρξουν και πάλι τέτοιοι
βαλε στην υλοποίηση προτροπή του τότε ∆ηµάρχου Νάουσας Αλέκου σηµαντικοί ευπατρίδες Ναουσαίοι.
των παραπάνω δω- Χωνού, δώρισε στον ∆ήµο Νάουσας το 1/3 του τι- Υ.Γ. Κατά τη δική µου θητεία τουλάχιστον, ο
ρεών, αλλά και στη συ- µήµατος (ήτοι 1.200.000 δρχ.) σε δολάρια ΗΠΑ, για ∆ήµος Νάουσας τελούσε µνηµόσυνο κάθε χρόνο
την αγορά του δάσους πρώην ιδιοκτησίας «Κα-
νέχεια στην ανέγερση την ηµέρα των «Τριών Ιεραρχών», στη µνήµη όλων
του Σχολείου του Αγια- νέλη», έκτασης 47.000 στρ. αγορά που είχε στοι- των Ευεργετών και ∆ωρητών της πόλης µας.
χίσει συνολικά 3.600.000 δρχ.